Các vấn đề về lương

Mức lương nét là gì? Cách tính mức lương nét như thế nào?

Khi chúng ta trưởng thành thì bất cứ ai cũng phải tìm cho mình một công việc phù hợp, Và khi đó chúng ta thường hỏi số tiền mà chúng ta nhận là bao nhiêu?

Nếu người ta trả tiền chúng ta theo công hàng ngày thì đó được gọi là tiền công.

Còn nếu người ta trả tiền chúng ta theo hình thức tháng thì đó gọi là tiền lương. Trong tiền lương của chúng ta lại được chia ra thành rất nhiều các mảnh nhỏ như tiền đóng phí bảo hiểm, tiền đóng quỹ công đoàn, tiền đoáng Đảng phí…

Và về mặt cơ bản thì người ta thường gọi là mức lương net và mức lương gross

1. Mứclương net là gì?

mức lương net

Theo cách tính của các đơn vị, cơ quan chủ thể thì mức lương net là mức lương mà các bạn thực nhận được trong đơn vị hay cơ quan chủ thể mà bạn đang làm việc tại đó. Trong khi người ta đã khấu trừ đi các khoản tiền như tiền đóng bảo hiểm, tiền thuế thu nhập các nhân... hoặc các khoản khác mà người lao động bắt buộc phải thực hiện.

Cách tính mức lương nét

Khi bắt đầu bạn đi làm mà các công ty trả tiền công cho bạn theo hàng tháng thì có nghĩa là khi đó bạn nhận được lương net, lương gross. Trên thực tế thì khi bạn nhận lương net hay lương gross thì cũng đều có giá trị như nhau. Nhưng các bạn cần nên hiểu và nắm rõ về các cách tính lương net, lương gross này vì cũng có một số doanh nghiệp nhằm hạn chế chi phí cho mình mà người ta đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người lao động mà đóng bảo hiểm xã hội cho bạn với mức lương thấp hơn, mức lương bạn hiện hưởng. Do vậy khi bạn bạn gập các trường hợp như thai sản, ốm đau tai tai nạn…… một vấn đề bất thường nào đó cần dùng đến bảo hiểm xã hội núc này bạn thấy số tiền mà bảo hiểm trả cho bạn là ít hơn rất nhiều so với số tiền lương hàng tháng của mình, khi đó chúng ta mới vỡ nở ra là công ty đóng bảo hiểm ít hơn số tiền lương hiện hưởng thì cũng đã muộn và đã phải chịu thiệt thòi.

Rất nhiều người đã rơi vào những trường hợp như vậy, chính vì vậy khi đi phỏng vấn hay đàm phán về lương thì chúng ta cần tìm hiểu rõ hơn về mức lương net và lương gross và cách tính mức lương trên được thực hiện như thế nào?

Ở các đơn vị cơ quan hay công ty người ta thường dựa vào số lương cơ bản của bạn để quy định mức đóng bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân, hay các khoản thuế khác.

Theo như đại đa số các công ty, doanh nghiệp hay một số cơ quan nhà nước thì thường trả lương cho bạn bằng lương net, còn lại các doanh nghiệp tự tính các khoản phí bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân…. Cho các công nhân, nhân viên và đóng cho cơ quan thuế cho bạn.

Hay chúng tôi đưa ra cách tính lương net dựa vào lương gross như sau:

Lương net = Lương gross – ( BHYT + BHXH + BHTN+ Thuế TNCN)

Hay

Lương net = lương gross – 10, 5% tiền đóng bảo hiểm xã hội (trong đó lương gross là tổng thu nhập của bạn)

tính lương net

Vậy mức lương nét chính là các khoản tiền mà chúng ta vẫn nhận được hàng tháng mà các công ty hay nhà máy trả cho ta mỗi tháng trong khi đó công ty đã đóng bảo hiểm và các khoản phí khác cho ta rồi. Dựa vào hai công thức trên khi chúng ta muốn tính lương gross sang net thì có thể tính được rất nhanh chóng.

VD: Khi bạn đi làm thì hàng tháng công ty trả cho bạn 9 triệu mà bạn không phải bỏ tiền ra để đóng bảo hiểm xã hội hay bảo hiểm y tế… thì đấy được gọi là lương net.

2. Mức lương gross là gì?

Lương Gross là tổng số tiền lương mà bạn nhận được mỗi tháng do các doanh nghiệp nơi bạn làm trả cho bạn bao gồm cả tiền lương mà bạn phải trích ra để đóng các loại quỹ bảo hiểm như ( BHTN, BHYT, BHXH…) nếu như tiền lương của bạn cao thì bạn còn phải đóng cả thuế thu nhập cá nhân. Đương nhiên là trong các khoản đóng đấy thì công ty cũng phải trích nộp một số tiền để hỗ trợ bạn đóng và tham gia các loại bảo hiểm và thuế kể trên theo thỏa thuận.

Mức lương gross là lương mà công ty, nhà máy xí nghiệp phải trả cho bạn khi bạn làm việc tại đó, là mức lương đó bằng mức lương net cộng thêm số tiền mà bạn phải đóng bảo hiểm xã hội, thuế thu nhập cá nhân hay nói cách khác mức lương gross là tổng thu nhập mà công ty, nhà máy hay cơ quan phải trả công cho bạn.

Lương gross = lương net + 10,5 % tiền đóng bảo hiểm xã hội

VD: Khi bạn đi làm cho các một công ty B nào đó mà theo thỏa thuận công ty đó trả cho bạn 10 triệu một tháng và đó là tiền lương gross thì khi đó bạn phải trích đóng các khoản quỹ bảo hiểm là 10,5 % trong đó có 1% BHTN, 1,5% BHYT, 8% BHXH. Vậy theo cách tính như vậy thì mức lương hiện tại mà bạn được dùng là 8.950.000 đ/ tháng hay đây cũng chính là tiền lương net chúng ta nói ở trên.

lương gross là gi

3. Mức lương tối thiểu net, gross.

Các mức lương cơ sở tối thiểu của net và gross được tính theo quy định của nhà nước hiện nay đối với từng vùng miền trong năm 2019 là.

Mức lương 2.920.000 đồng/ tháng được áp dụng đối với các lao động trong doanh nghiệp được hoạt động trên vùng IV.

Mức lương 3.250.000 đ/ tháng được áp dụng cho các lao động tại các doanh nghiệp hoạt động trên vùng III.

Mức lương 3.710.000 đ/ tháng được áp dụng cho các lao động tại các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn thuộc khu vực vùng II.

Mức lương 4.180.000 đ/ tháng được áp dụng cho các lao động làm việc trong doanh nghiệp hoạt động thuộc vùng I.

Đây là các mức lương tối thiểu vùng 2019 của lương nét được quy định theo vùng năm 2019 mới nhất của Chính phủ theo nghị định số 157/2018/NĐ- CP.

Mức lương tối thiểu net, gross là mức lương thấp nhất mà các doanh nghiệp hay nhà máy phải trả cho người lao động, trong khi đó người lao động được làm tyrong các điều kiện, môi trường làm việc bình thường, đảm bảo các điều kiện lao động.

Khi các doanh nghiệp thỏa thuận với người lao động làm các công việc đơn giản mà không qua đào tạo hay học nghề thì mức lương theo yêu cầu được trả là không thấp hơn mức lương tối thiểu.

Còn đối với các lao động đã trải qua đào tạo nghề, học nghề thì theo quy định và thỏa thuận đối với các doanh nghiệp là phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương cơ bản được quy định theo vùng miền.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 5 của nghị định 157/2018/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu của người lao động thông qua đào tạo nghề thì mức lương tối thiểu theo vùng là:

Vùng 4: Số tiền lương cơ bản được tính = 2.920.000 + 7%( 2.920.000) = 3.124.400 đ/ tháng.

Vùng 3: Số tiền lương cơ bản của người lao động là: 3.250.000+ 7%( 3.250.000) = 3.477.500 đ/ tháng.

Vùng 2: Số tiền lương mà người lao động được hưởng là 3.710.000 + 7%(3.710.000) = 3.969.700 đ/ tháng.

Vùng 1: Mức lương của người lao động được hưởng là 4.180.000 + 7% ( 4.180.000) đ/ tháng.

Trên đây là mức lương cơ bản của người lao động khi tham gia lao động tại các cơ quan, xí nghiệp tại các vùng miền trên để các cơ quan bảo hiểm có thể dựa trên đó mà thu theo bảng lương đóng bảo hiểm xã hội, BHYT, BHTN.

Dưới đây là hình ảnh minh họa về lương tối thieeurv qua các vùng miền ở những năm trước đây

mức lương tối thiểu qua các vùng

VD. Khi một công ty A ở vùng 1 muốn tuyển một nhân viên qua đào tạo  vào làm tại công ty thì mức lương đóng BHXH cho nhân viên ý thấp nhất là 4.472.600 đ/ tháng.

Còn nếu như công ty A mà tuyển nhân viên vào làm trong công ty không qua chuyên môn đào tạo thì mức lương mà công ty đóng bảo hiểm xã hội cho nhân viên ý là : 4.180.000 đ/ tháng.

Vậy chúng ta thấy các doanh nghiệp hay nhà máy phải đóng tiền BHXH, BHYT, BHTN theo lương cho các công nhân không được thấp hơn mức lương tối thiểu được quy định theo vùng miền.

Người lao động đã qua đào tạo, học nghề là những người đã từng học nghề hoặc qua đào tạo của các trường nghề, đại học hay cao đẳng…. đã được công nhận và cấp chứng chỉ, hay văn bằng.

Khi thực hiện các mức lương tối thiểu  tại các vùng thì các doanh nghiệp không được cắt giảm hoặc xóa bỏ khi làm thêm giờ hoặc làm trong các điều kiện lao động trong các điều kiện nặng nhọc, và các chế độ độc hại. Các khoản bổ sung, trợ cấp khác hay tiền thưởng  mà các doanh nghiệp trả cho các công nhân viên theo thỏa thuận của hợp đồng.

Mức áp dụng của mức lương tối thiểu theo vùng được quy định như sau:

Các công ty hay doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn hay thuộc khu vực của vùng miền nào thì áp dụng mức lương theo địa bàn đó.

Còn đối với các doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn vùng miền theo quy định nhưng có sự thay đổi thì thì tạm thời áp dụng mức lương tối thiểu theo quy định tại vùng miền đó và chờ quyết định thay đổi vùng mới được thay đổi mức lương cơ bản.

Trong trường hợp nếu như một số doanh nghiệp có trụ sở chính đặt ở vùng I, còn các chi nhánh nhỏ ở các vùng khác như II, III, IV, thì mức lương cơ bản được tính theo vùng cao nhất là vùng 1. Các cơ quan bảo hiển căn cứu vào điều đó để thu tiền bảo hiểm của người lao động trong công ty.

4. Mức lương gross và net là gì?

Khi các bạn bắt đầu tham gia làm việc thì vấn đề đầu tiên mà các bạn quan tâm đó là các khoản thu nhập sau khi làm việc của chúng ta hay nói một cách khác đó là tiền lương mà chúng ta được hưởng sau các tháng làm việc tại công ty. Bên cạnh đó thì ta còn quan tâm đến các chế độ khác như tiền BHXH, BHYT, BHTN và khoản tiền thưởng, tiền phụ cấp khác có phù hợp với công việc của các bạn hay không?

Và khi bắt đầu tham gia hợp đồng lao động thì chúng ta thấy các cụm từ lương net và lương gross xuất hiện. Như chúng ta đã giải thích ở trên về mức lương net, mức lương gross. Nhưng có một số người vẫn còn băn khoăn không biết trong khi làm hợp đồng với các công ty thì mình lên chon lương net hay lương gross.

mức lương net và gross

Theo cách thu nhập của chúng ta thì lương gross là tổng tiền lương thu nhập của bạn mà công ty phải trả bao gồm các khoản tiền trợ cấp, phụ cấp, và lương cơ bản.

Và khi bạn nhận được lương gross thì bạn phải tự trích tiền lương của mình ra để đóng các khoản như BHYT, BHXH, BHTN,… Theo quy định của nhà nước mà công ty không có trách nhiệm phải đóng cho bạn khi họ đã thỏa thuận là trả lương gross cho bạn.

Các khoản đoáng này được tính theo tỷ lệ phần trăm như sau:

VD: Khi công ty thỏa thuận trả lương gross cho bạn là 12 triệu đ/ tháng thì bạn phải trích 10,5 của 12 triệu đó ra để đóng BHXH, BHYT,BHTN ( Trong đó có 1% BHTN, 1,5% BHYT, 8% BHXH ) Đây là các con số được tính theo quy định của nhà nước.

Còn nếu như khi thỏa thuận hợp đồng lao động mà công ty trả cho bạn là lương net thì có nghĩa đấy là mức lương thực tế bạn được hưởng sau khi công ty đã trừ đi các khoản tiền thuế phí đóng theo quy định như tiền BHXH, BHTN, BHYT, và nếu như mức lương của bạn cao phải đóng thuế thu nhập cá nhân thì công ty cũng trừ luôn cả tiền thuế thu nhập cá nhân cho bạn. Tuy nhiên, bạn cũng nên biết cách tính thuế tncn để có thể đối chiếu và kiểm tra kết quả.

Để diễn giải một cách cho các bạn dễ hiểu thì chúng tôi đưa ra 2 trường hợp xử lý sau:

VD: Khi bạn tham gia thỏa thuận lao động với một công ty B nào đó mà người ta trả lương nét cho bạn là 15 triệu đ/ tháng. Thì có nghĩa là khi bạn nhận được số tiền đó bạn hoàn toàn có thể sử dụng hết số tiền mà bạn được hưởng theo mục đích riêng của mình mà không cần phải đóng bất cứ 1 khoản phí nào như BHTN, BHXH, BHYT hay thuế thu nhập cá nhân, tất cả các khoản trên công ty phải đóng cho bạn dựa trên số lương của bạn.

Nhưng khi công ty đóng cho bạn thì thường có 2 trường hợp xảy ra như sau:

TH1: Đối với các công ty uy tín, đoàng hoàng khi họ trả lương net cho bạn như đã kỹ trên hợp đồng lao động thì khi được quy ra lương Gross và đăng ký đóng với các cơ quan BHXH ở mức lương này và trả cho bạn tất cả thì xét về bản chất mức lương net và mức lương Gross không có gì khác nhau, số tiền được quy đổi đề bằng nhau sau khi được quy đổi từ net về Gross hay từ Gross về net.

TH2: Đối với một số công ty nhằm làm hạn chế các khoản kinh phí cho công ty mà khi ký các hợp đồng với người lao động trả bằng mức lương nét và hàng tháng người lao động nhận được số lương net như đã quy định trong hợp đồng.

Nhưng bên cạnh đó khi họ đăng ký đóng BHXH cho nhân viên, công nhân lao động thì lại ở mức thấp hơn và chỉ khi người lao động gặp phải những vấn đề về an sinh xã hội như thất nghiệp, thai sản….hay một số trường hợp khác thì núc này mới phát hiện ra được sự thật.

Như vậy khi thỏa thuận các hợp đồng lao động bạn đã biết mình phải chọn lương net hay lương gross chưa?

Khi các bạn đã hoàn toàn hiểu được về 2 khái niệm lương net và lương gross thì khi đi làm hay tham gia các cuộc phỏng vấn với các công ty, cơ quan thì các bạn cần thỏa thuận theo mức lương có thể đảm bảo các quyền lợi cho các bạn.

Trên thực tế sẽ có một số trường hợp ở một vài công ty vì những lợi ích cho công ty mà khi khai báo cho các cơ quan bảo hiểm, thuế mức lương net và gross của bạn sẽ bị thay đổi theo chiều hướng ít đi.

Và điều này sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của bạn. Vì hàng tháng bạn đều phải trích một khoản tiền để đóng các khoản tiền trên nhưng trong thực tế thì bạn lại được hưởng ít đi.

cách tinh lương net và gross

Nếu như các bạn có thể đàm phán được ở mức lương gross đối với các công ty, nhà máy hay các doanh nghiệp thì đó là điều lợi nhất nhưng bạn sẽ phải tự đóng các khoản tiền như BHXH, BHYT…. 

Vậy lời khuyên của chúng tôi trong bài viết này là các bạn lên thỏa thuận với mức lương GROSS, vì khi đó theo bộ luật lao động mới nhất quy định thì mỗi bên phải chịu trách nhiện đóng BHTY, BHXH… như khi bạn lấy lương gross thì mức chi phí mà bạn phải đóng bằng số lương nhận hàng tháng. 

Trong khi các bạn có các vấn đề cần liên quan đến các loại bảo hiểm như mất sức lao động, thai sản, tai nạn, thất nghiệp,…. thì các bạn sẽ được các cơ quan bảo hiểm trả một số tiền tương ứng với số tiền theo quy định mà bạn đóng. Điều này sẽ có lợi cho các bạn. 

Trên đây là một số chia sẻ của chúng tôi về tiền lương net, mong rằng các bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về cách tính tiền lương của mình, để từ đó có thể thỏa thuận lại với các doanh nghiệp để mình không phải chịu thiệt. Chúc các bạn thành công trong các lĩnh vực của mình.

Đăng ngày 14/10/2022, 228 lượt xem