1. Đòng đòng là gì? Rượu đòng đòng là gì?
1.1. Đòng đòng là gì?
Vào những ngày trời miền Bắc bắt đầu se lạnh chớm thu, cây lúa bắt đầu trổ đòng. Đòng đòng là những bông lúa mới trổ bông, là phần được tách ra từ lúa nếp non, có mùi thơm nhẹ và được coi là món đặc sản quê hương được nhiều người săn lùng.
Đòng đòng là những bông lúa non vừa hình thành, khi đã trổ bông sẽ có màu xanh như thân cây lúa, còn vẫn nằm trong bẹ lá sẽ có màu trắng pha xanh. Người ta cần cắt thân cây lúa thì mới có được đòng đòng, có thể ngâm cả cây để tạo màu hoặc tách riêng ngâm với rượu.
1.2. Rượu đòng đòng là gì?
Rượu đòng đòng được ngâm từ rượu trắng và đòng đòng, là loại rượu thơm ngon, dân dã và được nhiều người cực kỳ ưa thích. Khi ngâm đủ thời gian, rượu sẽ thơm mùi sữa gạo, màu vàng nhạt và cực kỳ dễ uống. Bởi vậy ngoài nam giới, người già và phụ nữ cũng thích loại rượu này.
Khi ngâm rượu bằng phân thân lúa non, thời điểm lúa còn nằm trong bẹ lá, bên trong hạt lúa vẫn còn là sữa gạo, là lúc thích hợp nhất để thu hoạch đòng đòng và ngâm với rượu. Đặc biệt, rượu đòng đòng thơm nồng, cực kỳ tốt cho sức khỏe. Ở miền Bắc có thể thu hoạch đòng đòng vào hai thời điểm mùa lúa, tùy theo từng địa phương, là từ tháng 4 tới tháng 6 và tháng 9 tới tháng 10.
Khi sử dụng đòng đòng để ngâm rượu, người ta thường sử dụng cây lúa nếp vì lúa nếp sẽ cho nhiều sữa gạo hơn lúa tẻ và mùi vị thơm ngọt hơn.
2. Cách ngâm rượu đòng đòng
2.1. Nguyên liệu chuẩn bị
Để ngâm được rượu đòng đòng thơm ngon, bạn cần chuẩn bị 3 nguyên liệu chính là rượu, đòng đòng và chum ngâm. Mỗi nguyên liệu sẽ có lưu ý chọn khác nhau để tạo nên một chum rượu đòng đòng thơm ngon đúng vị.
2.1.1. Rượu ngâm
Bạn nên sử dụng loại rượu nấu bằng men Bắc từ 36 vị thuốc và là loại rượu nếp từ 35 tới 40 độ. Nếu bạn sử dụng nồng độ rượu quá cao, đòng đòng sẽ bị “cháy” và không thế phát huy được mùi vị đặc trưng của rượu. Nên sử dụng rượu ngâm đã khử andehit và loại rượu thóc là ngon nhất.
2.1.2. Đòng đòng
Đòng đòng nên khai thác vào thời kỳ lúa vừa chớm nở, nếu cây lúa đã nở bông lâu thì sẽ già và không còn sữa lúa. Sữa từ cây lúa nếp non sẽ tạo vị, mùi thơm đặc trưng khi ngâm rượu.
Khi chọn ngâm đòng đòng, nên sử dụng những loại gạo nếp ngon và ngọt như nếp nương, nếp tám, nếp Séng Cù…
Bạn cũng cần lưu ý khai thác đòng đòng từ ruộng chưa phun thuốc bảo vệ thực vật hay thuốc trừ sâu. Thời kỳ trổ bông là thời kỳ phun thuốc bảo vệ nên bạn cần cẩn thận, chọn loại đòng đòng an toàn, tránh gây ảnh hưởng tới sức khỏe và nhiễm chất độc khi sử dụng. Bởi nhiều vụ ngộ độc rượu đã xảy ra vì sử dụng cây lúa nếp không an toàn.
2.1.3. Chum ngâm
Khi ngâm rượu, bạn nên chọn loại chum mộc là tốt nhất, bởi chum làm bằng sành thành chum có các khe hở, andehit có thể thoát ra ngoài. Bạn nên rửa sạch chum bằng một chút muối trắng và nước sạch, tác dụng của muối làm chum được khử khuẩn tốt hơn.
2.2. Tiến hành ngâm rượu
2.2.1. Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Nếu bạn cắt đòng đòng trực tiếp tại ngoài ruộng, bạn tách lớp bẹ già của đòng đòng, chỉ tách nguyên lấy bông lúa bếp bên trong hoặc giữ lại phần bẹ non. Nếu bạn muốn rượu thanh, ngon đậm vị thì chỉ nên sử dụng phần đòng non còn sữa.
Bạn cũng có thể giữ lại cả lá lúa nhưng cần bỏ phần lá già, mang đi rửa sạch, nên nhẹ nhàng tránh dập đòng và cho vào cái rổ, nia lớn để ráo nước. Bạn nên dàn đều đòng cho mỏng để không bị thâm bông và nhanh ráo nước.
Bạn cũng có thể mua các loại đòng lúa non đã được rửa sạch, tách vỏ và đóng túi chân không để ngâm rượu ngay. Vì thông thường, người chế biến đã rửa sạch và ngâm đòng với rượu để giúp người ngâm thuận lợi.
2.2.2. Bước 2: Tiến hành ngâm rượu
Tiến hành xếp đòng lúa vào chum thành từng lớp, có thể ấn nhẹ phần đòng lúa xuống. Nếu bạn ngâm đòng bằng bình thủy tinh thì có thể xếp đòng thành dạng sóng, dựng thẳng đòng theo chiều dọc giúp bình ngâm rượu thêm thẩm mỹ, đẹp mắt.
Sau khi xếp xong, đổ rượu nếp ngon vào trong chum sao cho ngập đòng, vặn chặt nắp và có thể sử dụng thêm dây chun quấn chặt quanh nắp. Tiếp đó, bạn tìm vị trí tốt nhất để đặt chum rượu đòng đòng, nên đặt ở những nơi ít người qua lại, thoáng mát.
Nếu sử dụng chum để ngâm, bạn có thể chọn nơi có cây cối phát triển tốt ở góc vườn, có lượng nắng vừa phải. Bạn đào hố sâu bằng chiều dài của chum và sử dụng một vài viên đá kê bên dưới giúp chum cố định. Sau đó đặt chum rượu vào hố vừa đào, lấp đất, nhưng không lấp kín miệng chum.
Nếu có điều kiện, bạn nên hạ thổ chum rượu đòng đòng, giúp rượu thơm ngon và đậm vị, thanh mát hơn.
3. Một số thông tin về rượu đòng đòng
3.1. Thời gian ngâm rượu đòng đòng
Vậy rượu đòng đòng ngâm bao lâu thì ngon? Giống như các loại rượu khác, rượu ngâm khoảng 100 ngày (bách nhật) là bạn có thể sử dụng, tuy nhiên bạn để lâu thì rượu sẽ càng ngon.
Tốt nhất bạn nên ngâm khoảng 12 tháng, khi các chất trong đòng đã ra hết rượu. Bạn lọc riêng bã và rượu, bỏ bã và sử dụng rượu cho vào chum sạch dùng dần.
3.2. Rượu đòng đòng có tác dụng gì?
Tuy xuất hiện đã lâu nhưng chưa thực sự có nghiên cứu nào chỉ ra công dụng của rượu đòng đòng với sức khỏe con người. Mọi người thường truyền tai nhau về công dụng của loại rượu này là có tác dụng phòng ngừa đột quỵ, tim mạch và tăng huyết áp.
Với những người bị huyết áp cao nhưng lại hay bị dị ứng với những thuốc điều trị thì việc sử dụng rượu ngâm bằng đòng đòng sẽ đem lại tác dụng cao, giúp hạ nồng độ cholesterol trong máu và điều chỉnh huyết áp của bạn. Những người huyết áp cao nên sử dụng từ 12 tới 24 tuần uống rượu đòng đòng điều độ, khoa học để đem lại hiệu quả cao.
Bên cạnh đó, rượu đòng đòng có nhiều chất chống oxy hóa, giúp ngăn chặn tổn thương bởi các gốc tự do, giúp người bệnh ngăn ngừa nhiều chứng bệnh khác nhau như bệnh tiểu đường, bệnh tim, các bệnh hiểm nghèo (ví dụ như ung thư). Người dùng sẽ được tăng cường sức đề kháng, cơ thể thêm dẻo dai, khỏe mạnh sau khi sử dụng loại rượu này.
Tuy vậy, rượu đòng đòng chính là rượu nên việc sử dụng quá liều lượng có thể gây hại cho thận, gan, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Đặc biệt, nếu đường tiêu hóa của bạn đang viêm loét thì không nên sử dụng.
3.3. Mùi và vị của rượu đòng đòng
Rượu đòng đòng sẽ có màu xanh vàng nhẹ, có mùi thơm đặc trưng. Màu xanh là màu đặc trưng khi ngâm các cây diệp lục, nên nếu bạn mua các loại rượu được bán trên thị trường có màu xanh đậm thì phần lớn là sử dụng diệp lục để tạo màu.
Rượu từ đòng đòng có mùi thơm thoang thoảng, mùi ngang và hơi ngai ngái của lúa ngâm và có mùi thơm của rượu đặc trưng. Vì đây là rượu nếp ngâm nên sẽ có vị hơi cay, khi uống vào mới thấy vị hơi ngọt và ngậy ngậy của nếp non ngâm.
3.4. 1kg đòng đòng có thể ngâm được bao nhiêu lít rượu?
Để ngâm được bình rượu đòng đòng ngon đúng ý, nếu sử dụng cả lá lúa thì nên ngâm theo tỉ lệ 1:4 (1kg đòng đòng và 4 lít rượu), giúp rượu có màu đẹp và đậm vị hơn. Còn nếu sử dụng đòng đòng còn nguyên bông thì bạn nên ngâm theo tỷ lệ 1:3, rượu sẽ có màu trong, uống thơm và thanh hơn.
Kinh nghiệm ngâm rượu đòng đòng là khi ngâm, bạn nên để lại từ 5 tới 10 lít rượu trắng cùng tuổi để sau khi chiết cốt rượu đòng đòng ra, bạn có thể pha loãng hơn bằng cách đổ thêm rượu trắng. Bạn nên sử dụng rượu trắng cùng tuổi để pha loãng vì nếu sử dụng rượu mới nấu, rượu sẽ bị “sống”, uống không ngon.
Hy vọng qua bài viết này bạn đã biết đòng đòng là gì và một số thông tin về rượu đòng đòng. Rượu được ngâm từ đòng đòng non có mùi thơm đặc trưng, vị hơi ngậy, cay nhẹ của rượu và ngọt thanh của sữa gạo, khá dễ uống. Đây là loại rượu có nhiều công dụng và tốt cho sức khỏe của người sử dụng nếu dùng đúng liệu lượng. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá liều sẽ khiến sức khỏe của bạn bị ảnh hưởng và những người bị viêm loét đường tiêu hóa không nên sử dụng loại rượu này.
