1. Vài thông tin cơ bản về điện AC là gì ?
1.1. Khái niệm về điện AC là gì ?
Dòng điện AC được nhắc đến khá nhiều trong cuộc sống thường ngày của con người. Vậy bản chất của dòng điện này là gì?
Điện AC - Alternating Current là cụm từ được viết tắt trong tiếng Anh, hay nói cách khác AC là dòng điện xoay chiều, dòng điện có chiều biến thiên tuần hoàn và cường độ biến thiên điều hòa theo thời gian, những thay đổi này thường tuần hoàn theo một chu kỳ nhất định. Dòng điện AC này thường được tạo ra từ các máy phát điện xoay chiều hoặc được biến đổi từ dòng điện một chiều bởi một mạch điện tử được gọi là bộ nghịch lưu dùng các thyristor.
Dòng điện AC thường được dẫn qua hai dây dẫn là dây dẫn nóng hay còn gọi là dây pha và dây nguội còn gọi là dây trung tính.
+ Dây dẫn nóng được kí hiệu là P hoặc L. Loại dây này luôn có điện với chiều dòng điện luôn luôn thay đổi theo thời gian.
+ Dây nguội của điện AC được kí hiệu là N. Dây này không chứa điện đồng thời đã nối đất với nhà máy phát điện.
Trong kỹ thuật điện, điện AC được kí hiệu là dấu ~. Dấu này tượng trưng cho hình dạng sóng Sin- dùng để ám chỉ dòng điện xoay chiều đặt trên những linh kiện điện tử vì sóng Sin là một dạng đồ thị sóng tuần hoàn điều hòa.
1.2. Phân loại điện AC là gì ?
Điện AC được phân thành hai loại chính là điện AC 1 pha và điện AC 3 pha.
- Điện AC 1 pha là dòng điện mà ở trong đó có hai dây nối cùng với nguồn điện.Chiều hướng của cường độ dòng điện trong mạch điện AC sẽ thay đổi nhiều lần., à nó phụ thuộc vào tần số của nguồn điện bên trong mạch. Dòng điện 220V được cung cấp để sử dụng trong hộ gia đình chính là dòng điện 1 pha gồm hai dây dẫn là dây pha và dây nguội.
Dòng điện 1 pha được dùng hầu hết đối với các vật dụng cơ bản và nguồn điện chạy xung quanh nhà: tủ lạnh, tivi, quạt điện, điều hòa…. Hơn nữa do công suất nhỏ không truyền được đi xa nên chủ yếu chỉ có thể sử dụng trong hộ gia đình. Đồng thời các thiết bị cũng không bị hao phí về điện năng.
- Dòng điện 3 pha: gần giống 3 đường điện 1 pha chạy song song với nhau và cùng chung một dây trung tính. Do đó nguồn điện trong sinh hoạt thường gồm 4 dây là 3 dây nóng và 1 dây nguội.
Hệ thống điện 3 pha thường dùng trong sản xuất công nghiệp, vận hành máy móc công nghiệp và có khả năng truyền tải điện năng đi xa mà không làm hao tổn quá nhiều điện năng.
Có 2 giá trị điện 3 pha phổ biến là 380V và 220V.
Điện AC 3 pha là dòng điện có nhiều công dụng và lợi ích.
+ Giúp tiết kiệm dây dẫn nhờ truyền tải điện năng bằng mạch điện.
+ Cấu tạo đơn giản và mang nhiều đặc tính ổn định hơn.
+ Được dùng để thiết kế các đồ điện trong gia đình và công nghiệp. Tuy nhiên nếu dùng trong gia đình thì cần sự kết hợp thê ổn áp.
1.3. Ưu điểm của dòng điện AC là gì ?
- Điện AC có thể điều chỉnh tăng lên hoặc hạ xuống dễ dàng nhờ máy biến áp, do vậy sẽ làm giảm hao phí truyền tải điện năng đi xa.
- Sử dụng dòng điện xoay chiều, người dùng sẽ không cần để ý đến cực âm, cực dương mà chỉ cần đúng điện áp định mực đã được lắp đặt trên điện AC.
- Được ứng dụng rộng rãi trong các thiết bị đồ gia dụng và cả trong công nghiệp.
- Đặc biệt đối với dòng điện xoay chiều 1 pha thì công suất tiêu thụ điện nhỏ, sẽ làm tiết kiệm được khá nhiều điện năng.
2. Cách đo điện và những đại lượng của điện AC là gì?
2.1. Cách đo điện AC
Có 2 cách để tạo ra dòng điện xoay chiều AC:
- Cách 1: đặt một cuộn dây dẫn kín và đưa nam châm vào quay xung quanh.
- Cách 2: đặt cuộn dây dẫn kín quay xung quanh từ trường của nam châm.
Người ta sẽ sử dụng đồng hồ vạn năng để đo điện AC.
Để thực hiện đo được dòng điện AC, trước hết cần lưu ý một vài điều sau:
- Khi đo dòng điện lên quá cao khoảng 250V cần ngắt nguồn điện ngay, nối dây đồng hồ vào điểm cần đo sau đó mới bật công tắc nguồn điện. Tuyệt đối không chạm vào dây đo, tắt nguồn rồi mới tháo dây đo đồng hồ ra khỏi điểm cần đo.
- Không được chuyển mạch ở vị trí thang đo mA hoặc Ω nếu không đồng hồ sẽ bị hỏng.
- Không cắm que đo sang đầu đo của dòng điện 15A xoay chiều.
- Đặt chuyển mạch đồng hồ ở vị trí đo điện áp xoay chiều AC nhưng lại đo điện áp một chiều. Lúc này đồng hồ vẫn sẽ hiển thị tuy nhiên kết quả cho ra là không đúng.
- Đối với thang đo điện AC 10V thì cần đọc cung chia độ riêng và đúng vị trí D10 của nó thì mới chính xác cụ thể.
Cách thực hiện đo điện AC:
- Đầu tiên sẽ cắm que đo màu đen vào đầu Com và que đo màu đỏ vào đầu dấu +
- Sau đó đặt chuyển mạch ở thang đo AC lớn hơn nhưng gần nhất với kết quả đo để có kết quả đo chính xác nhất.
- Đặt 2 đầu que đo vào vị trí cần đo (đo cùng lúc ) và không cần quan tâm đến cực tính của đồng hồ.
- Cuối cùng là đọc và tính giá trị. Với V là giá trị điện áp thực A, là số chỉ đọc được ở trên cung chia độ; B là thang đo đang sử dụng và C là giá trị MAX của cung chia độ. Tỷ lệ của BC sẽ là hệ số mở rộng. Từ đó sẽ dễ dàng tính được dòng điện AC.
2.2. Những đại lượng của điện AC là gì?
2.2.1. Công suất của điện AC
Công suất dòng AC sẽ phụ thuộc vào 3 đại lượng chính là: Cường độ của dòng điện, Điện áp và Độ lệch pha của cường độ dòng điện với điện áp.
Công thức tính sẽ được áp dụng như sau: P = U.I.cos α
Trong đó: P sẽ là công suất công suất của của dòng điện xoay chiều với đơn vị là W hay còn gọi là Oát. U là điện áp (V), I là cường độ dòng điện (A) và α là độ lệch pha của cường độ dòng điện với điện áp.
2.2.2. Tính chu kỳ và tần số của điện AC
Chu kỳ cả điện AC được kí hiệu là T, được tính bằng giây (s), là khoảng thời gian dòng điện AC trở lại vị trí ban đầu.
Tần số của dòng điện AC thể hiện số lần lặp đi lặp lại trạng thái cũ của dòng điện trong thời gian là 1 giây. Tần số được kí hiệu là F và đơn vị tính là Hz.
Công thức tính sẽ được áp dụng là: F = 1/T.
Các công thức này đều được áp dụng theo hệ số và đơn vị cố định.
Như vậy timviec24h.vn đã cũng bạn đi giải đáp những thắc mắc về điện AC là gì. Điện AC nói một cách đơn giản và dễ hiểu nhất chính là dòng điện xoay chiều và nó được ứng dụng rất nhiều trong đời sống. Hãy lưu lại ngay những thông tin này nhé và cùng comment những thắc mắc của bạn nhé.
