1. Tìm hiểu về beatbox
1.1. Định nghĩa về beatbox
Beatbox còn được giới trẻ gọi với cái tên là beatboxing. Từ cái tên này chúng ta có thể hiểu được beatbox chính là cuộc đấu tay đôi bằng âm thanh. Ngoài ra, chúng ta còn có thể hiểu beat là nhịp, box là trống, được dịch ra tiếng việt là nhịp điệu âm thanh được phát từ trống. Beatbox và beatboxing sẽ những thuật ngữ được sử dụng chủ yếu ở hiphop và các nghệ thuật đường phố khác.
Về định nghĩa cơ bản, beatbox là một loại hình nghệ thuật biểu diễn mà những người nghệ sĩ - beatboxer thường dùng âm thanh lam được phát ra từ miệng để tạo âm thanh. Các âm thanh được phát ra có tiếng giống âm thanh của người máy, tiếng trống, tiếng chà đĩa,… Các âm thanh mà những người nghệ sĩ này tạo ra chủ yếu lấy từ miệng, lưỡi, môi, họng, mũi. Đối với một beatboxer thực thụ, chỉ cần một chiếc micro, họ đã có thể tạo ra một dàn âm thanh sống động trên sân khấu.
1.2. Beatbox có những tên gọi nào?
Ngoài thuật ngữ beatbox được mọi người nhắc đến hằng ngày trong cuộc sống. Bộ môn nghệ thuật còn được nhắc đến với tên gọi khác là Vocal percussion và Multi vocalism.
Vocal percussion còn được biết đến là bộ gõ bàng giọng. Ngoài ra, từ vocal được nhắc đến ở đây được hiểu là một thuật ngữ dùng cho ban nhạc acappella và rockcapella.
Còn đối với Multi vocalism, thuật ngữ này được nhắc đến như học thuyết đa âm thanh. Nhìn chung, thuật ngữ này cũng có ý nghĩa như Vocal percussion và beatbox. Tuy nhiên, hàm nghĩa của từ này sẽ rộng hơn, bao gồm cả hoạt động hát và các loại hình thanh nhạc khác.
1.3. Lịch sử hình thành nên beatbox
Vào thế kỷ 19, ở Mỹ đã xuất hiện các kỹ thuật tương tự giống như beatbox, có thể kể đến như nhạc đen trắng, nhạc nông thôn, các bài hát tôn giáo, nhạc blues, ragtime, vaudeville. Các kỹ thuật nổi tiếng này được sử dụng tiêu biểu như trong ban nhạc eefing với kỹ thuật Appalachian, bài hát blues Bye Bye Birds của nhóm nhạc Sonny Boy Williamson II.
Ngoài ra, beatbox còn được người ta tìm thấy trong các hình thức âm nhạc truyền thống của châu Phi. Theo đó, người châu Phi sẽ biểu diễn loại hình nghệ thuật này bằng cách sử dụng trên chính cơ thể họ như vỗ tay, stomping làm bộ gõ hay tạo âm thanh từ miệng bằng cách thở sâu cả trong và ngoài. Kỹ thuật này đã được ứng dụng trong beatbox hiện đại.
2. Các thông tin xung quanh nghệ thuật beatbox
2.1. Thông tin thú vị về beatbox
Nhìn chung, beatbox được biết đến từ thành phố New York, đây là một nơi tạo nền móng và củng cố sự phát triển của beatbox. Beatbox là một thành phần cực kỳ quan trọng trong hiphop, song vẫn còn nhiều điều bí ẩn chưa được khám phá hết. Ở Việt Nam, bộ môn nghệ thuật này mới chỉ xuất hiện và phổ biến trong những năm trở lại đây.
Beatbox không chỉ là kỹ thuật tạo ra các bộ gõ âm thanh mà chúng còn có mối tương quan trực tiếp đến ngôn từ. Chúng ta dễ dàng nghe thấy những người nghệ sĩ beatbox tạo ra âm thanh như một bản nhạc thu sẵn. Sự chân thật trong giai điệu của beatboxer khiến người nghe khó có thể tìm ra sự khác biệt trong các bản thu đích thực.
Các nhà nghiên cứu cũng đã tỏ sự ngạc nhiên về sự đa dạng âm thanh được lấy từ beatbox và được kết hợp từ lưỡi, khí trong cổ họng để tạo nên các bản nhạc đầy ý nghĩa và cảm xúc. Có một sự thật thú vị là các âm thanh có trong các bản beatbox không hề có liên quan đến giọng bình thường của người nghệ sĩ biểu diễn.
2.2. Ông vua beatbox trên thế giới là ai?
Vào những năm 80 của thế kỷ trước, làng âm nhạc đã có 3 người tạo nên sự tiên phong và đặt nền móng cho beatbox. Chúng ta có thể biết đến các cái tên huyền thoại như Doug E Fresh, ông là người được biết đến với danh xưng beatbox human, Swiffy là người đầu tiên thực hiện kỹ thuật inhale và Buffy là người đã giúp hoàn thiện và phát triển beatboxing.
Ngoài ba người tạo nên sự phát triển vững chắc cho beatbox, chúng ta còn biết Rahzel với khả năng sử dụng kỹ thuật tạo âm thanh robot, ca hát và beatbox. Bên cạnh đó, làng beatbox còn có Scratch là một nhạc công nổi tiếng với cách mạng hóa giọng hát scratching hay Kenny Muhammad với khả năng sử dụng kỹ thuật và độ chính xác trong nhịp điệu.
2.3. Người Việt Nam đầu tiên vô địch beatbox thế giới
Với sự phát triển không ngừng của beatbox, Việt Nam cũng đóng góp một cái tên được ghi danh vào bản đồ beatbox thế giới là Nguyễn Bảo Trung. Vào năm 2017, anh là người Việt Nam đầu tiên đoạt giải quán quân cuộc thi World Beatbox Camp 2017 khi mới chỉ 22 tuổi. Đây là một sự khởi đầu mới cho sự phát triển nghệ thuật beatbox tại Việt Nam.
Bên cạnh giải thưởng kể trên, Nguyễn Bảo Trung còn liên tục giành được các giải thưởng danh giá trên thế giới như giải nhì beatbox Hoa Kỳ 2016, top 4 giải Beatbox Grand Beatbox Battle 2017 hay giải nhất Lion City Beatbox Battle 2017. Với các giải thưởng này, anh đã khẳng định tài năng của người Việt Nam đối với beatbox trên toàn thế giới.
2.4. Những ý nghĩa mà beatbox đem lại cho cuộc sống
Có thể nói, âm nhạc là một môn nghệ thuật khơi gợi cảm xúc sâu bên trong mỗi con người và beatbox cũng đóng góp một phần trong ý nghĩa đó. Từ lâu, beatbox đã trở thành một mảnh ghép không thể thiếu có trong hiphop, chúng có khả năng khơi gợi cảm xúc tự do ở bên trong mỗi con người. Chúng sẽ thúc đẩy mỗi con người cảm xúc của sự chiến thắng, là sự khẳng định của chính bản thân người nghệ sĩ, đồng thời chinh phục được người nghe.
Ngoài ra, beatbox còn là cầu nối của người nghệ sĩ với mỗi khán giả, giúp người nghe có thể dễ dàng cảm nhận cảm xúc sâu bên trong mỗi bài hát. Bên cạnh đó, beatbox còn mang lại một cái nhìn hoàn toàn khác về người nghệ sĩ và khẳng định tiềm năng không giới hạn của mỗi con người. Nó đã trở thành một môn nghệ thuật chân chính được nhiều người công nhận.
3. Các kỹ thuật âm cơ bản khi mới bắt đầu học beatbox
3.1. Âm đẩy trong beatbox
Nguyên tắc cơ bản tạo nên âm đẩy là việc nén và ép luồng hơi thông qua sử dụng giọng nói như một lực đẩy. Các âm đẩy cơ bản trong beatbox bao gồm t, p, k, b. Đây là các cơ bản mà người chơi cần quan tâm khi học beatbox lần đầu. Các âm này sẽ được thực hiện như sau.
Đầu tiên là âm “b”. Đây là âm cơ bản mà người chơi beatbox cần học đầu tiên. Để có thể làm được âm này, chúng ta sẽ cần mím môi để môi dưới bị che lấp bởi môi trên, rồi nhanh chóng đưa môi dưới ra ngoài sao cho sẽ có âm thanh là tiếng “pụp”.
Còn đối với âm “t”. Chúng ta sẽ cần cắn chặt răng và phát ra âm “ti ti”. Cuối cùng là âm “k”. Để phát âm được âm này, chúng ta cần hít vào rồi phát âm khấc, sau đó thở ra và phát âm thật nhanh. Đối với âm thanh này, bạn sẽ luyện tập thường xuyên để sử dụng thành thục nó.
3.2. Âm rung trong beatbox
Âm rung là các âm không phát ra tiếng, tạo nên độ rung của cổ họng như “s”, “f”, “v”, “z”,… Các âm rung thường được kết hợp đa dạng với các âm khác, tạo nên sự đa dạng trong kỹ thuật âm thanh của beatbox. Sự đa dạng của kỹ thuật này chính là việc sử dụng các ngôn ngữ mà không có các âm tạp. Đây cũng là một công việc tương đối khó trong beatbox.
Với các thông tin trên, mong rằng các bạn đã hiểu beatbox là gì và những điều thú vị xoay quanh nghệ thuật beatbox. Timviec365.vn sẽ tiếp tục trả lời các bạn về kiến thức âm ở các bài viết tiếp theo.
